vu ngoc tien

<p>“Khái niệm “tiểu thuyết lịch sử” – tức tiểu thuyết về một “quá khứ xa”, như trong quan niệm mang tính phổ biến – là không đủ để ôm trọn Kẻ sĩ thời loạn của Vũ Ngọc Tiến. Tác phẩm bộn bề hơn thế. Vì ở tiểu thuyết này, ngoài truyện kể về thời Lê mạt với nhân vật trung tâm là Nguyễn Hữu Chỉnh, còn có truyện kể về thời hiện tại với cặp nhân vật chính là nhà di truyền học Duy Thiện và bà Hoàng Lan, hồng nhan tri kỷ của ông. Hai mạch truyện kể gắn với nhau theo cấu trúc truyện lồng trong truyện: Duy Thiện của thời hiện tại là người viết cuốn sách kể lại lịch sử cuộc đời của cụ tổ mình, tức Bằng quận công Nguyễn Hữu Chỉnh… Trong Kẻ sĩ thời loạn, cái được chuyển tải chính là bức tranh toàn cảnh về chính trị xã hội thời Lê mạt, một thời đại đầy biến động trong tiến trình lịch sử Việt Nam, một thời đại được đặc trưng bằng sự phân liệt và tranh chấp mạnh mẽ về quyền lực giữa các thế lực quân sự: Lê – Mạc, rồi Trịnh – Nguyễn, rồi cái thế chân vạc Trịnh – Nguyễn – Tây Sơn. Một thời loạn.</p>

<p>Trong Kẻ sĩ thời loạn, nói đúng hơn, trong cuốn sách mà nhà di truyền học Duy Thiện viết để kể lại cuộc đời của cụ tổ mình, Nguyễn Hữu Chỉnh không hề là kẻ gian hùng, người phản phúc, lật lọng. Ông bỏ Trịnh theo Tây Sơn, đưa quân Tây Sơn ra đánh Bắc Hà, rồi lại bỏ Tây Sơn để diệt Trịnh phò Lê, nghênh ngang một cõi cho đến lúc bị Tây Sơn tận diệt, tất cả những quyết định ấy với Nguyễn Hữu Chỉnh đều là quyết định ở thế chân tường, là ngộ biến thì phải tòng quyền, không còn cách nào khác. Tác giả đã hơn một lần cắt nghĩa về ý chí quyền lực và niềm khao khát tạo lập thân danh với đời của Nguyễn Hữu Chỉnh: ông nhập thế, thoạt tiên chỉ mong tìm được minh chủ để cống hiến toàn bộ tài năng và những phẩm chất cá nhân hơn người của mình. Nhưng không có minh chủ, hoặc có nhưng không xứng đáng, hoặc xứng đáng nhưng ông lại không được tin dùng. Những sự cắc cớ ấy cứ lần lượt diễn ra, để rồi Nguyễn Hữu Chỉnh phải đi đến quyết định chung cục: ông sẽ tự mình làm minh chủ cho chính mình, không phụ thuộc bất cứ kẻ nào, tự mình trở thành một quyền lực dưới gầm trời này, tự mình thống nhất sơn hà, làm nên nghiệp lớn. Không phải để thỏa mãn cái nhu cầu được chi phối vận mệnh của muôn người trong thiên hạ, mà là để phụng vụ hết mình cho sự nghiệp “vì dân”. “Vì dân”, có thể nói, chính là tư tưởng xuyên suốt, là cái đích quan trọng nhất đời của Nguyễn Hữu Chỉnh, và cũng là hạt nhân trong sự tạo thành nhân cách “kẻ sĩ” nơi ông. Nói cách khác, đặt tư tưởng “vì dân” vào Nguyễn Hữu Chỉnh, nhà văn Vũ Ngọc Tiến không những đã thực hiện một diễn giải khác về nhân vật lịch sử đầy phức tạp và rất khó đoán định này, hơn thế, ông còn tái kiến tạo một Nguyễn Hữu Chỉnh như hình mẫu cho “kẻ sĩ thời loạn” theo quan niệm của riêng mình: đó là người trí thức (Nho giáo) lập thân giữa cảnh đời biến loạn đảo điên, kẻ đã biết buông bỏ sách vở thánh hiền và những trầm tư đạo lý để trở thành con người hành động trong thực tế, hành động liên tục, quyết liệt, với một sự kiên trì hiếm thấy, một lòng dũng cảm vô bờ, một niềm đam mê cháy bỏng, hành động như một hy sinh đến cùng để đất nước được thái bình, muôn dân được yên ấm.</p>

<p>… Có thể nói, tìm câu trả lời cho hiện tại ở quá khứ đã thực sự là một hướng đi khả thi. Khi ấy, lịch sử được trưng dụng bằng nhiều cách: thêm vào, làm cho rõ hơn, phản biện, tái diễn giải, thậm chí tái kiến tạo. Bằng quận công Nguyễn Hữu Chỉnh trong tác phẩm Kẻ sĩ thời loạn của Vũ Ngọc Tiến, theo tôi, thuộc về kiểu nhân vật lịch sử được tái kiến tạo. Người đọc có thể sẽ phải tranh luận khá nhiều về tư tưởng “vì dân” của nhân vật này, nhưng không thể phủ nhận đấy chính là một đòi hỏi đau đớn của thời hiện tại, của một xã hội dân sự mà quyền công dân của nhiều bộ phận cư dân còn chưa được tôn trọng đúng mức.</p>

<p>Nói lịch sử cũng chính là nói hiện tại, là vì thế.”</p>

<p>(Trích Lời giới thiệu của Hoài Nam)</p>

<p>Ngàn Năm Sử Việt - Nhà Trần - Khói Mây Yên Tử</p>

<p>Bắt đầu từ cuộc hội kiến giữa tam kiệt họ Trần, tới việc lên ngôi hoàng đế của vua Trần Thái Tông, rồi việc Trần Thủ Độ giúp gây dựng triều đại nhà Trần, và cuộc đời nhân ái đức độ của vua Trần Thánh Tông…</p>

<p>Một câu chuyện lịch sử vô cùng cuốn hút với những công và tội, những cám dỗ quyền lực với nhân nghĩa hòa ái, những mối tình đẹp đẽ mà vô cùng gian truân trắc trở…</p>

<p>Cuốn tiểu thuyết góp phần làm sống lại những tinh hoa của nền văn hóa và hướng tấm lòng an yên tới mảnh đất địa linh Yên Tử.</p>

<p>“Đời người là một giấc chiêm bao thoáng đến, chợt đi. Nhân sinh là kiếp phù du, nhân quả luân hồi, tuần hoàn bất định. Mọi thứ ta có được ở cõi đời giữa những cuộc tranh đoạt đều chỉ là hư ảo, rồi sẽ tan biến vào cõi hư vô, trôi bồng bềnh theo khói, theo mây. Chỉ có đức hạnh và tình yêu là trường tồn, là bất diệt.”</p>

<p>---</p>

<p>Nhà văn VŨ NGỌC TIẾN</p>

<p>Sinh năm 1946 tại làng Yên Thái, quận Tây Hồ, Hà Nội. Ông bắt đầu có tác phẩm in trên báo từ năm hai mươi tuổi. Ông có nhiều bút danh như Vũ Liên Châu, Vũ Mai Hoa Sơn, An Thái, An Thọ, Vũ Ngọc Tiến… Bên cạnh số lượng phong phú các tác phẩm báo chí, ông sáng tác hàng trăm kịch bản, lời bình cho phim tài liệu, truyền hình và là một nhà văn có nhiều tác phẩm văn học được yêu mến.</p>

<p>Tác phẩm đã xuất bản:</p>

<p>• Cố nhân (Tập truyện ngắn)</p>

<p>• Mười hai con giáp (Tập truyện ngắn)</p>

<p>• Tội ác và sám hối (Tập truyện ngắn)</p>

<p>• Những truyện ngắn về tình yêu (Tập truyện ngắn)</p>

<p>• Khói mây Yên Tử (Tiểu thuyết lịch sử)</p>

<p>• Quân sư Đào Duy Từ (Tiểu thuyết lịch sử)</p>

<p>• Giao Châu tụ nghĩa (Tiểu thuyết lịch sử)</p>

<p>• Câu lạc bộ các tỉ phú (Kí và phê bình, tiểu luận)</p>

<p>***</p>

<p>Ngàn năm sử Việt là bộ sách bao gồm các tác phẩm văn học viết về đề tài lịch sử Việt Nam nổi tiếng của nhiều tác giả.</p>

<p>Mỗi tác phẩm là sự kết hợp nhuần nhị giữa kiến thức lịch sử vững chãi, cảm xúc dồi dào, tưởng tượng phong phú của nhà văn. Thông qua những câu chuyện về nhân vật lịch sử - danh nhân của dân tộc hay một giai đoạn lịch sử khơi gợi một cách tự nhiên lòng ham hiểu biết và tình yêu với lịch sử đất nước.</p>

<p>Bên cạnh phần tác phẩm văn học, để các em có thể hiểu hơn về mỗi câu chuyện, các em sẽ được tìm hiểu thêm về hoàn cảnh lịch sử, dòng chảy lịch sử mà nhân vật và câu chuyện diễn ra.</p>

<p>Mời các bạn tìm đọc bộ sách Ngàn Năm Sử Việt:</p>

<p>Cờ Lau Dựng Nước (Ngàn Năm Sử Việt - Nhà Đinh)</p>

<p>Thập Đạo Tướng Quân Lê Hoàn (Ngàn Năm Sử Việt - Nhà Tiền Lê)</p>

<p>Sừng Rượu Thề (Ngàn Năm Sử Việt - Nhà Lý)</p>

<p>Ỷ Lan Phu Nhân (Ngàn Năm Sử Việt - Nhà Lý)</p>

<p>Hưng Đạo Vương (Ngàn Năm Sử Việt – Nhà Trần)</p>

<p>Khói Mây Yên Tử (Ngàn Năm Sử Việt - Nhà Trần)</p>

<p>Ông Trạng Thả Diều (Ngàn Năm Sử Việt – Nhà Trần)</p>

<p>Hoàng Đế Anh Minh (Ngàn Năm Sử Việt - Nhà Hậu Lê - Lê Sơ)</p>

<p>Ngựa Ông Đã Về (Ngàn Năm Sử Việt - Nhà Hậu Lê - Lê Sơ)</p>

<p>...</p>